มะเร็งท่อน้ำดีเป็นมะเร็งที่มีอุบัติการณ์สูงในประเทศไทย โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ในขณะเดียวกันในภูมิภาคนี้ก็มีการระบาดของพยาธิใบไม้ตับ (O. viverrini) สูงเช่นเดียวกัน อุบัติการณ์ของมะเร็งตับและมะเร็งท่อน้ำดีในประชากรในภูมิภาคนี้โดยเฉพาะจังหวัดขอนแก่นมีมากถึง 39.0 และ 97.8 คน ต่อ ประชากร 100,000 คน ในผู้หญิงและผู้ชายตามลำดับ¹ ในขณะที่อุบัติการณ์ของมะเร็งชนิดนี้ในประเทศตะวันตกมีเพียง 0.5-2 คน ต่อประชากร 100,000 คน²  ความแตกต่างระหว่างอุบัติการณ์มะเร็งชนิดต่างๆ ในโลกนี้มีปัจจัยหลายอย่าง เช่น สิ่งแวดล้อม เผ่าพันธุ์ และ ปัจจัยเสี่ยงต่อมะเร็ง เป็นต้น  สำหรับในประเทศไทยจากหลักฐานทั้งทางระบาดวิทยาและการศึกษาในสัตว์ทดลองสนับสนุนการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ และ การได้รับสารก่อมะเร็งโดยเฉพาะกลุ่ม N-nitroso compounds ทั้งในอาหารและ nitrosamine และ reactive O₂ free radical ที่เกิดจากการอักเสบจากการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับน่าจะเป็นสาเหตุที่สำคัญในการเกิดมะเร็งท่อน้ำดี ^3,4อย่างไรก็ตามมะเร็งท่อน้ำดีก็อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ  ดังนั้นในบทความนี้จึงจะได้กล่าวถึงความเป็นมาและสาเหตุของมะเร็งท่อน้ำดีในภาพรวม และการศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับทั้งในผู้ป่วยและในสัตว์ทดลองโดยย่อ เพื่อนำไปสู่การศึกษาปัจจัยและกลไกการเกิดมะเร็งท่อน้ำดีที่มีความสัมพันธ์กับการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับในรายละเอียด ต่อไป