บทคัดย่อ

          ไมโครเอนแคปซูเลชัน (microencapsulation) เป็นกระบวนการที่สารแกนกลาง (core) เช่น ยา สารผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ ถูกห่อหุ้มด้วยสารห่อหุ้ม (shell) เช่น โปรตีนไฮโดรไลเสท ฟอสโฟลิพิด ได้เป็นไมโครแคปซูล มีขนาดตั้งแต่ 1 ถึง 1,000 ไมครอน ไมโครแคปซูลมีประโยชน์คือ 1) ทำให้สารที่ไวต่อแสง และถูกออกซิไดซ์ได้ง่าย มีความคงตัวดีขึ้นและเก็บรักษาได้ยาวนาน 2) สามารถควบคุมการปลดปล่อยสารเหล่านี้ไปยังบริเวณที่ต้องการได้ในเวลาและปริมาณที่เหมาะสม ดังนั้นเทคนิคนี้จึงถูกประยุกต์ใช้ทั้งด้านเกษตรกรรม สิ่งทอ อาหาร และการแพทย์ วิธีการผลิตไมโครแคปซูลมีทั้งวิธีทางเคมีและกายภาพ ในทางการแพทย์นิยมใช้วิธีทางกายภาพชนิด freeze dry กลไกในการปลดปล่อยสารแกนกลางอาศัยเอนไซม์ ความดัน หรือปฏิกิริยาทางเคมีภายในร่างกาย เทคนิคนี้มีบทบาททางการแพทย์ทั้งการรักษาและป้องกันโรคต่าง ๆ เช่น เบาหวาน มะเร็ง หัวใจและหลอดเลือด โรคติดเชื้อ และยังใช้ในการปลูกถ่ายเซลล์ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 1 ปัจจุบันเทคนิคนี้มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อให้มีประสิทธิภาพที่สูงยิ่งขึ้น

คำสำคัญ : ไมโครเอนแคปซูเลชัน, สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ, เบาหวาน, มะเร็ง, โรคหัวใจและหลอดเลือด, โรคติดเชื้อ, การปลูกถ่ายเซลล์

          Microencapsulation is a process by which core materials, e.g. drugs and natural products, are enclosed with shell materials, e.g. protein hydrolysate and phospholipids, to form microcapsule. Microcapsule size varies from 1 – 1,000 micron. The advantages of microcapsules are 1) to improve properties of the core substances, which are sensitive to light and easily oxidized, to be more stable and 2) to control the release of core materials at suitable time and concentration. Therefore, this technique is applied in agriculture, textile, food industries and especially in medicine. Microcapsule can be produced by chemical and physical methods. In medical science application, a physical method “freeze dry” is preferred. The mechanism of releasing core substances depends on enzyme, pressure or chemical reaction in the body. This technique plays role in treatment and prevention of several diseases including diabetes mellitus, cancer, cardiovascular disease, and infectious disease. Using microcapsule, cell transplantation was successful in type I diabetes patient. At present, this technique is being developed for high efficiency.

Keyword: microencapsulation, bioactive compounds, diabetes mellitus, cancer, cardiovascular disease, infectious disease, cell transplantation