การศึกษา necrotizing  fasciitis ย้อนหลัง 418 ราย  ในโรงพยาบาลศรีสะเกษ

ทศพร  อุทธิเสน 

กลุ่มงานศัลยกรรม โรงพยาบาลศรีสะเกษ อ.เมือง  จ.ศรีสะเกษ

A Retrospective Review  of 418  Cases  of  Necrotizing  Fasciitis in Sisaket Hospital

Tossaporn  Uthisan

Department  of  Surgery , Sisaket  Hospital

หลักการและเหตุผล  : Necrotizing  fasciitis   เป็นโรคติดเชื้ออย่างรุนแรงของผิวหนัง มีอัตราพิการและอัตราตายสูง มักเกิดตามหลังการมีบาดแผลนำมาก่อน สามารถลุกลามได้รวดเร็ว เนื่องจากได้รับการวินิจฉัยล่าช้าและได้รับการผ่าตัดเนื้อตายที่ไม่เพียงพอ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อการรอดชีวิตของผู้ป่วย

วัตถุประสงค์ :  ศึกษาอุบัติการณ์การเกิดโรค  Necrotizing  fasciitis    สาเหตุ  เชื้อที่พบ  ปัจจัยเสี่ยง ตำแหน่งที่เกิดโรค อาการและอาการแสดง  โรคร่วมที่พบ  การรักษา ความไวของยาต่อการรักษาโรค และผลการจำหน่ายผู้ป่วย เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการวางแผนแนวทางการรักษา   การป้องกัน  และนำความรู้ไปสู่ประชาชนที่มีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรค   สามารถลดอัตราการเจ็บป่วยหรืออัตราตายด้วยโรคดังกล่าว ได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป

รูปแบบการวิจัย :  เป็นการวิจัยเชิงพรรณา (Descriptive  Research) 

วิธีการศึกษา:  โดยการเก็บข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียนผู้ป่วย Necrotizing fasciitis ในโรงพยาบาลศรีสะเกษระหว่างปี พ.ศ. 2547 – 2549  จำนวน  418 ราย  โดยศึกษาอุบัติการณ์การเกิดโรค     สาเหตุ   เชื้อที่พบ  ปัจจัยเสี่ยง  ตำแหน่งที่เกิดโรค  อาการและอาการแสดง  โรคร่วมที่พบ  การรักษา  ความไวของยาต่อการรักษาโรค และผลการจำหน่ายผู้ป่วย  วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่  ร้อยละ  นำเสนอตามตัวแปรที่รวบรวมและจำแนกตามตัวแปรที่กำหนด

ผลการศึกษา:  พบว่า ส่วนใหญ่เป็นเพศชายต่อเพศหญิง เท่ากับ 1.2  : 1  ช่วงอายุระหว่าง 2 – 95  ปี    ประกอบอาชีพชาวนาร้อยละ 83.0  มารับการรักษามากช่วงเดือน มีนาคม – มิถุนายน (ร้อยละ 41.4) รองลงมาเป็นช่วงเดือนกรกฎาคม –ตุลาคม (ร้อยละ 40.2) สาเหตุ/เชื้อโรคที่สำคัญของการเกิดโรค  Necrotizing  fasciitis    พบว่า   เป็นเชื้อ Pseudomonas  aeruginosa  มากที่สุด (ร้อยละ 26.3) ปัจจัยเสี่ยงของการติดเชื้อ  พบว่า  เกือบหนึ่งในสี่ (ร้อยละ 24.9) ของผู้ป่วยมีความเสี่ยงจากการมีบาดแผลเรื้อรัง  รองลงมาเป็นการถูกของมีคมบาด/ทิ่มแทง (ร้อยละ 16.2)  เกิดอุบัติเหตุจากการชนของแข็งถูกของทับและพลัดตกหกล้มร้อยละ 8.8  พบว่าตำแหน่งที่เกิดเกือบครึ่งหนึ่งเกิดที่บริเวณขา (ร้อยละ49.8)  รองลงมาเป็นบริเวณเท้า(ร้อยละ 28.5)  มีอาการบวมแดงมากที่สุด (ร้อยละ 44.0)  รองลงมามีอาการปวด(ร้อยละ 32.3)  มีไข้อุณหภูมิสูงกว่า 37.5 องศาเซลเซียส (ร้อยละ 18.2)  ความดันโลหิตต่ำกว่า 90/60 มม.ปรอทร้อยละ 9.8   ในขณะที่โรคร่วมที่พบส่วนมากได้แก่ ภาวะ hypovolumic  shock (ร้อยละ 34.4)  septicemia (ร้อยละ 27.3) diabetes mellitus (ร้อยละ 19.1)  acute renal failure (ร้อยละ 14.8)  สำหรับการรักษาผู้ป่วย   พบว่าส่วนใหญ่(ร้อยละ 86.6) ต้องได้รับการผ่าตัดซึ่งเป็นการทำ debridement ถึงร้อยละ 92.5 ของผู้ที่ได้รับการผ่าตัด และ ความไวของยาต่อการรักษาโรค พบว่าเชื้อ Pseudomonas  aeruginosa   มีความไวต่อยา amikacin ร้อยละ 48.4 ผลการจำหน่าย พบว่า ผู้ป่วยส่วนมาก (ร้อยละ 80.9) มีอาการดีขึ้น รองลงมาเสียชีวิต (ร้อยละ 11.7)

สรุป:  การตระหนักและให้ความสำคัญกับอาการของโรค Neccrotizing fasciitis ในระยะแรก  การวินิจฉัยที่รวดเร็วและได้รับการผ่าตัดเนื้อตายที่เพียงพอ   จะช่วยลดอัตราการตายได้

Background: Necrotizing fasciitis is a life-threatening soft-tissue infection.  Prompt diagnosis and immediate aggressive surgical debridement of all compromised tissues are critical to reducing morbidity and mortality in these rapidly progressive infections

Objective  : The  purposes  of  descriptive   research  were  to  analyse the  Necrotizing  fasciitis  in  Sisaket Hospital during  the  year  2004 to 2006, including  418 patients  ,  in  terms  of  incidence,  clinical  feature,  microbiology,   location of infection, risk  factors, sign symptoms, co-morbidity ,the type of therapy used (debridement or amputation), treatment,  drug sensitivity and outcome.

Setting  : Sisaket Hospital

Research  Design    :  Retrospective  descriptive research

Materials and Methods : The study  retrospectively  investigated the  medical  records  of  418  patients  who  were  diagnosed  and  treated  for necrotizing fasciitis during  the  year  2004 to 2006 at our  hospital.

Results : The  incidence   in  the  year  2004  to  2006  of   male to female ratio 1.2 : 1.  Age  2-95 years.The most of their occupation  were farmer(83.0%), The highest number of patients came to the hospital in March to June. Pseudomonas  aeruginosa  was the common causative organism(26.3 %).  Risk factors was  the chronic wounds (24.9%), injury from sharp materials (16.2%) and minor lacerated wound (8.8%).  The common location necrotizing fascitis was the subcutis of the leg (48.8%) and foot (28.5%).  The comorbidity included hypovolumic shock (34.4%), septicemia (27.3%), diabetes mellitus (19.1%), acute renal failure (14.8%).  Pain and swelling occurred in most  patients (44.0 %), and the presence of erythema and edema was variable ; co-morbidity. Treatment included  (86.6 %) ; debridement (92.5 %) and amputation to control infection.  Eighty-six point six percent of the patient were operated.  An enhanced bactericidal response to  amikacin was noted. There were 49 deaths  (11.7%).

Conclusions: Early recognition and treatment of necrotizing fasciitis   and operative débridement was demonstrated to reduce mortality among patients with this condition. A high index of suspicion is important in view of the paucity of specific cutaneous findings early in the course of the disease.