วิธีการศึกษา
การทดสอบประสิทธิภาพอุปกรณ์วัดรังสี
ทดสอบประสิทธิภาพของอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีในการวัดค่าปริมาณรังสีต่ำๆ และตรวจสอบความถูกต้องในการวัดค่าปริมาณรังสีเพื่อคัดเลือกเฉพาะอุปกรณ์วัดรังสีที่มีค่าความคลาดเคลื่อนไม่เกิน ร้อยละ 15 มาใช้ในการทดลองต่อไปจัดวางเนื้อเยื่อจำลองอะคริลิกทรงสี่เหลี่ยมบรรจุน้ำ (water phantom) ห่างจากเครื่องกำเนิดรังสีเอกซ์ 1 เมตร โดยใช้เลเซอร์ด้านข้างและด้านหลังจากชุดอุปกรณ์ เพื่อปรับระยะให้ตรงกับลำรังสีเอกซ์ที่ปล่อยจากเครื่องเอกซเรย์ จากนั้น ติดอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอท (nanoDotOSLDosimeter, LANDAUER®, Illinois, USA) รวม 50 แผ่น บนกึ่งกลาง phantom (รูปที่ 1) ตั้งค่าเครื่องฉายรังสีเอกซ์โดยกำหนดความต่างศักย์ที่ให้กับหลอดเอกซเรย์เท่ากับ 80 กิโลโวลต์ (kV) และฉายปริมาณรังสีเอกซ์ 1,000 ไมโครซีเวิร์ต (µSv)บนแผ่น nanoDot ที่ติดไว้บนเนื้อเยื่อจำลองจากนั้นนำไปอ่านค่าและบันทึกค่าปริมาณรังสี

รูปที่ 1การจัดวางอุปกรณ์และแผ่นวัดรังสี nanoDot บน phantom น้ำเพื่อทดสอบประสิทธิภาพแผ่นวัดรังสี
การวัดปริมาณรังสีสมมูลเลนส์ตา Hp(3) โดยใช้เนื้อเยื่อจำลอง
วางเนื้อเยื่อจำลองอะคริลิกทรงกระบอก (phantom) ห่างจากเครื่องกำเนิดรังสีเอกซ์ 1 เมตร โดยใช้เลเซอร์ด้านข้างและด้านหลังจากชุดอุปกรณ์ เพื่อปรับระยะให้ตรงกับลำรังสีเอกซ์ที่ปล่อยจากเครื่องเอกซเรย์ใส่อุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอท จำนวน 5 แผ่น ใน phantom ที่ระดับความลึก 3 มิลลิเมตร จากผิว phantom (รูปที่ 2) จากนั้น ตั้งค่าเครื่องฉายรังสีเอกซ์โดยกำหนดความต่างศักย์ที่ให้กับหลอดเอกซเรย์เท่ากับ 40, 60 และ 80 kV จะได้รังสีเอกซ์พลังงาน 33, 47 และ 65 keV ตามลำดับ และกำหนดเวลาฉายรังสีเพื่อให้ได้ปริมาณรังสีเท่ากับ 500, 1,000 และ 2000 µSv หรือเท่ากับ 1 Sv/y, 2 Sv/y และ 4S v/y ตามลำดับโดยชั่วโมงทำงาน 2000 ชั่วโมง/ปีค่าที่กำหนดอ้างอิงจากการเปรียบเทียบปริมาณรังสีที่ทำให้เกิดเลนส์ตาขุ่นมัว (0.5 2.0 Sv) และต้อกระจก (5.0 Sv)9 ฉายรังสีเอกซ์ลงบนแผ่นนาโนดอทครั้งละ 5 แผ่น ที่พลังงานและปริมาณรังสีที่กำหนด นำไปอ่านค่าและบันทึกค่าปริมาณรังสี

รูปที่ 2 การจัดวางอุปกรณ์และอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอท บน phantomอะคริลิกทรงกระบอก เพื่อวัดค่าปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตา Hp(3) ที่ความลึก 3 มิลลิเมตร
การคำนวณปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตา Hp(3) เมื่อผู้ปฏิบัติงานไม่สวมแว่นตาป้องกันรังสี
ในการปฏิบัติงานกับเครื่องฟลูออโรสโคปี กรณีที่หลอดเอกซเรย์อยู่ใต้เตียง ผู้ปฏิบัติงานทางรังสีอาจได้รับรังสีเอกซ์กระเจิงเข้าสู่ดวงตา เกิดการสะสมของปริมาณรังสีที่เลนส์ตา การจำลองตำแหน่งเลนส์ตาของผู้ปฏิบัติงานและระยะห่างจากแหล่งกำเนิดรังสีเอกซ์โดยใช้ตรีโกณมิติ เมื่อดวงตาทำมุม 30 องศา และห่างจากแหล่งกำเนิดรังสี 100 เซนติเมตร ในแนวระดับ จากนั้น เพิ่มระยะห่างระหว่างแหล่งกำเนิดรังสีเอกซ์และเลนส์ตาครั้งละ 5 เซนติเมตร จนถึง 165 เซนติเมตร (รูปที่ 3) และคำนวณค่า Hp(3) ที่ตำแหน่งต่างๆ ของเลนส์ตาโดยใช้กฎผกผันกำลังสอง
รูปที่ 3 จุดของดวงตาทำมุม 30 องศา รอบแหล่งกำเนิดรังสีแบบจุดในแนวระดับ
การคำนวณปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตา Hp(3) เมื่อผู้ปฏิบัติงานสวมแว่นตาป้องกันรังสี
อุปกรณ์ป้องกันอันตรายจากรังสี เช่น แว่นตาป้องกันรังสีที่มีส่วนผสมของตะกั่ว ช่วยลดปริมาณรังสีจากการกระเจิงของรังสีเอกซ์ที่ออกจากแหล่งกำเนิดรังสี โดยค่าสัมประสิทธิ์การดูดกลืนรังสีเอกซ์ของตะกั่วที่พลังงานต่างๆ (ตารางที่ 1) 10 จากนั้น แทนค่าลงในสมการการดูดกลืนรังสี เพื่อคำนวณค่า Hp(3) จากการจำลองสถานการณ์การปฏิบัติงานเมื่อผู้ปฏิบัติงานสวมแว่นตาป้องกันรังสีที่มีส่วนผสมของตะกั่วโดยใช้ปริมาณรังสีที่คำนวณได้จากเลนส์ตามีระยะห่างจากแหล่งกำเนิดรังสีเอกซ์ 135 เซนติเมตร ในแนวระดับ และทำมุม 30 องศากับแหล่งกำเนิดรังสี
ตารางที่ 1 ค่าสัมประสิทธิ์การดูดกลืนรังสีเอกซ์ที่พลังงานต่างๆ ของตะกั่วความหนา 0.075 เซนติเมตร
วัสดุ |
พลังงาน
(keV) |
ความหนาแน่น
(gm/cm3) |
สัมประสิทธ์การดูดกลืนเชิงมวล (cm2/g) |
ความหนา (cm) |
ตะกั่ว
Z=82 |
30.00 |
11.34 |
30.32 |
0.075 |
40.00 |
14.36 |
60.00 |
50.21 |
ผลการศึกษา
ประสิทธิภาพของอุปกรณ์การวัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอท
ผลการทดสอบประสิทธิภาพอุปกรณ์การวัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอทที่ติดบน phantom น้ำ จำนวน 50 แผ่น ด้วยปริมาณรังสี 1,000 ไมโครซีเวิร์ต พบว่า อุปกรณ์การวัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอททั้งหมด มีค่าเฉลี่ยปริมาณรังสีเท่ากับ 933.784 ± 30.64 ไมโครซีเวิร์ต และพบค่าความคลาดเคลื่อนอยู่ในช่วงร้อยละ 0.11-5.84
ปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตา Hp(3) โดยใช้เนื้อเยื่อจำลอง
ผลการเปรียบเทียบปริมาณรังสีที่กำหนดให้ (delivered dose) และปริมาณรังสีที่คำนวณได้ (calculated dose) จากอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอท มีความสัมพันธ์กันเป็นเชิงเส้น โดยค่า R2 เท่ากับ 1.00,1.00 และ 0.99 ที่พลังงาน 33,47 และ 65 keV ตามลำดับ (รูปที่ 4) โดยค่า Hp(3) ที่ได้จากการคำนวณมีค่ามากกว่าปริมาณรังสีที่กำหนดให้ทุกพลังงาน และที่พลังงาน 33 และ 65keV ปริมาณรังสีทั้ง 3 ค่า มีค่าร้อยละความคลาดเคลื่อนในช่วง 12 15 แต่ที่พลังงาน 47 keV ค่าร้อยละความคลาดเคลื่อน 7 10 (ตารางที่ 2)

รูปที่ 4 กราฟความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณรังสีที่ให้และปริมาณรังสีที่วัดได้
ตารางที่ 2 ค่าปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตาที่คำนวณได้จากการวัดที่ระดับความลึก 3 มิลลิเมตร ของ phantom อะคริลิกทรงกระบอก และค่าร้อยละความคลาดเคลื่อน
พลังงาน (keV) |
Hp(3) (µSv) |
500 |
1,000 |
2,000 |
33 |
567.27 |
1132.30 |
2305.81 |
%error ± S.D. |
13.45 ± 34.39 |
13.23 ± 31.50 |
15.29 ± 98.94 |
47 |
552.36 |
1077.20 |
2176.38 |
%error ± S.D. |
10.47 ± 29.42 |
7.72 ± 40.76 |
8.82 ± 53.58 |
65 |
564.77 |
1130.22 |
2292.40 |
%error ± S.D. |
12.95 ± 14.30 |
13.02 ± 47.30 |
14.62 ± 130.51 |
ปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตา Hp(3) เมื่อผู้ปฏิบัติงานไม่สวมแว่นตาป้องกันรังสี
เมื่อนำกฎกำลังสองผกผันมาใช้ในการจำลองสถานการณ์การได้รับรังสีของเลนส์ตา พบว่าเมื่อระยะห่างระหว่างดวงตากับแหล่งกำเนิดรังสีเพิ่มมากขึ้นที่ปริมาณรังสี 500 µSvค่า Hp(3) ลดลงอย่างช้าๆ เมื่อปริมาณรังสีเพิ่มขึ้นเป็น 1000 µSvค่า Hp(3) ลดลงเร็วขึ้น และปริมาณรังสี 2000 µSvค่า Hp(3) ลดลงอย่างรวดเร็ว และให้ผลเช่นเดียวกันที่พลังงาน 33,47 และ 65keVซึ่งพบว่า กฎกำลังสองผกผัน จะช่วยลดปริมาณรังสีสูงๆ ลงได้มากเมื่อระยะทางเพิ่มขึ้น (รูปที่ 5)

รูปที่ 5 ความสัมพันธ์ของค่าปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตาHp(3) จากการคำนวณ เมื่อใช้รังสีเอกซ์พลังงาน 33, 47 และ 65keV (บน กลาง ล่าง ตามลำดับ) และระยะทางจากแหล่งกำเนิดรังสีเอกซ์ถึงเลนส์ตา กรณีไม่สวมแว่นตาป้องกันรังสี
การคำนวณปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตา Hp(3) เมื่อผู้ปฏิบัติงานสวมแว่นตาป้องกันรังสี
เมื่อจำลองสถานการณ์การได้รับรังสีของผู้ปฏิบัติงานทางรังสีเมื่อสวมแว่นตาป้องกันรังสีขณะปฏิบัติงาน พบว่าที่ปริมาณรังสี 500 µSv ค่า Hp(3) ลดลงอย่างช้าๆ เมื่อปริมาณรังสีเพิ่มขึ้นเป็น 1000 µSv ค่า Hp(3) ลดลงด้วยอัตราเร็วเพิ่มขึ้น และปริมาณรังสี 2,000 µSv ค่า Hp(3) ลดลงอย่างรวดเร็ว มีแนวโน้มเหมือนกันทุกช่วงพลังงาน 33, 47 และ 65keV เป็นไปตามกฎผกผันกำลังสอง และการสวมใส่แว่นตาตะกั่วป้องกันรังสี ที่มีความหนา 0.075 เซนติเมตร ช่วยลดปริมาณรังสี Hp(3) ที่พลังงาน 33keV มากถึง 109 เท่าของปริมาณรังสี Hp(3) เมื่อเทียบกับการไม่สวมใส่แว่นตาป้องกันรังสี ที่พลังงาน 47 keV ปริมาณรังสี Hp(3) ลดลง 103เท่า และพลังงาน 65 keV สามารถลดค่าปริมาณรังสี Hp(3) ได้มากที่สุดถึง 1012เท่า (ตารางที่ 3)
ตารางที่ 3 ค่าปริมาณรังสี Hp(3) ที่ได้จากการคำนวณ ที่พลังงานต่างๆ เปรียบเทียบเมื่อผู้ปฏิบัติงานสวมและไม่สวมแว่นตาป้องกันรังสีจากวัสดุตะกั่ว
พลังงาน (kev) |
ค่าปริมาณรังสี Hp(3) (µSv) |
500 |
1,000 |
2,000 |
ไม่สวมแว่น |
สวมแว่น* |
ไม่สวมแว่น |
สวมแว่น* |
ไม่สวมแว่น |
สวมแว่น* |
33 |
233.45 |
1.48x10-9 |
465.97 |
2.95x10-9 |
948.89 |
6.00x10-9 |
47 |
227.31 |
1.13x10-3 |
443.29 |
2.20x10-3 |
895.63 |
4.45x10-3 |
65 |
232.42 |
6.61x10-17 |
465.11 |
1.16x10-16 |
943.38 |
2.36x10-16 |
*ค่าปริมาณรังสี Hp(3) ที่คำนวณได้เมื่อผู้ปฏิบัติงานสวมแว่นตาตะกั่ว มีค่าต่ำกว่าความละเอียดของอุปกรณ์วัดปริมาณรังสี
วิจารณ์
ในทางปฏิบัติไม่สามารถติดอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอทในตำแหน่งเลนส์ตาจริงได้ แต่จะใช้การติดอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอทไว้ที่ด้านข้างของดวงตาหรือบนแว่นตาป้องกันรังสี ในการศึกษานี้ ใช้การติดอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอทที่ตำแหน่ง 3 มิลลิเมตร ในเนื้อเยื่อจำลองอะคริลิกทรงกระบอกที่ตำแหน่งนี้จึงได้ค่าปริมาณรังสี Hp(3) ที่ใกล้เคียงกับความเป็นจริงมากที่สุดอย่างไรก็ตาม ปริมาณรังสี Hp(3) ที่วัดได้มีค่ามากกว่าค่าปริมาณรังสีที่ฉาย เนื่องมาจากการกระเจิงของรังสีเอกซ์บริเวณเนื้อเยื่อจำลองกลับเข้าสู่อุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอท
การจำลองสถานการณ์การได้รับรังสีของผู้ปฏิบัติงานรังสีเมื่อไม่สวมใส่แว่นตาตะกั่ว พบว่าค่าปริมาณรังสี Hp(3) เฉลี่ยที่คำนวณได้ มีแนวโน้มลดลงเมื่อระยะห่างระหว่างดวงตากับแหล่งกำเนิดรังสีเพิ่มมากขึ้นเป็นไปตามกฎผกผันกำลังสอง นอกจากนี้อัตราเร็วในการลดลงของค่าปริมาณรังสี Hp(3) ยังขึ้นกับปริมาณรังสี โดยปริมาณรังสีสูงปริมาณรังสี Hp(3) จะลดลงอย่างรวดเร็วเมื่อเพิ่มระยะห่างระหว่างแหล่งกำเนิดรังสีกับตำแหน่งของเลนส์ตา ดังนั้นตำแหน่งการยืนปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่จึงมีผลต่อการสะสมของรังสีเอกซ์ในเลนส์ตา การประยุกต์ใช้ค่าปริมาณรังสี Hp(3) ที่ได้จากการจำลองสถานการณ์ในการศึกษานี้ให้เหมาะกับการวัดปริมาณรังสีในงานรังสีร่วมรักษาแบบฟลูออโรสโคปี
การศึกษาครั้งนี้ทำให้ทราบว่า การคำนวณค่าปริมาณรังสี Hp(3) ที่ตำแหน่งเลนส์ตาจริง จะได้ค่ามากกว่าการคำนวณจากเครื่องมือวัดรังสีที่ติดตำแหน่งอื่นบนร่างกาย แต่การวิจัยครั้งนี้ยังไม่สามารถนำไปใช้งานได้จริง เนื่องจากไม่สามารถติดแผ่นนาโนดอทในดวงตาได้ นอกจากนี้การวัดค่าปริมาณรังสี Hp(3) ได้อย่างแม่นยำ จำเป็นต้องนำปัจจัยอื่นๆ มาพิจารณาร่วมด้วย เช่น การแผ่รังสีจากหลอดเอกซเรย์ซึ่งไม่ใช่แหล่งกำเนิดรังสีแบบจุด (point source) ส่งผลต่อความถูกต้องในการคำนวณปริมาณรังสีที่ระยะต่างๆ นอกจากนี้ ควรพิจารณาปริมาณรังสีที่มีการสะท้อนและกระเจิงของรังสีเอกซ์ที่มาจากเครื่องกำบังรังสีรอบแหล่งกำเนิด ขนาดเตียงฟลูออโรสโคปี เนื้อเยื่อและความหนาของผู้ป่วย ตำแหน่งดวงตาของเจ้าหน้าที่ขณะปฏิบัติงาน ระยะห่างระหว่างแหล่งกำเนิดรังสีและดวงตา พลังงานและปริมาณรังสีที่ใช้ในการรักษาขึ้นกับความหนาของร่างกายผู้ป่วยแต่ละคน และระยะเวลาการได้รับรังสี
ค่าปริมาณรังสี Hp(3) ที่คำนวณจากการจำลองสถานการณ์การปฏิบัติงาน โดยพิจารณาระยะห่างระหว่างดวงตากับแหล่งกำเนิดรังสี โดยใช้กฎผกผันกำลังสองพบว่าเมื่อดวงตาทำมุม 30 องศา กับแหล่งกำเนิดรังสีเอกซ์ โดยสวมใส่แว่นตาป้องกันรังสีจากวัสดุตะกั่วที่มีความหนาอย่างน้อย 0.75 มิลลิเมตร สามารถลดค่าปริมาณรังสี Hp(3) ได้มากถึง 103ถึง 1012เท่าดังนั้น การสวมใส่แว่นตาป้องกันรังสีที่ทำจากวัสดุที่มีค่าสัมประสิทธิ์การดูดกลืนเชิงมวลมาก เช่น ตะกั่ว จะช่วยลดค่าปริมาณรังสีที่สะสมในเลนส์ตาได้มากกว่าแว่นตาที่ทำจากแก้ว หรือพลาสติก จากข้อกำหนดค่าปริมาณรังสีสมมูลสูงสุดที่ยอมรับได้สำหรับเลนส์ตาที่ ICRP กำหนดคือ 20 มิลลิซีเวิร์ตต่อปี โดยเฉลี่ยระยะเวลาในการทำงานของบุคลากรด้านรังสีไม่เกิน 2,000 ชั่วโมงต่อปี จึงไม่ควรได้รับปริมาณรังสี Hp(3) เกิน 10 ไมโครซีเวิร์ตต่อชั่วโมง การปฏิบัติงานรังสีรักษาฟลูออโรสโคปีใช้พลังงานและปริมาณรังสีต่ำในการปฏิบัติงาน ทำให้ค่าปริมาณรังสี Hp(3) ที่เลนส์ตาได้รับแต่ละครั้งจึงไม่เกินค่าปริมาณรังสีขีดเริ่มเปลี่ยนของผลชัดเจน (threshold for deterministic effect) หรือเมื่อได้รับปริมาณรังสีที่มากกว่าขีดเริ่มเปลี่ยนจะแสดงอาการบาดเจ็บของเลนส์ตา อย่างชัดเจน ได้แก่ เลนส์ตาขุ่นมัวคือ 0.5 2.0 ซีเวิร์ต และต้อกระจกคือ 5.0 ซีเวิร์ต10สำหรับผลของรังสีแบบไม่แสดงผลชัดเจน (stochastic effect) ซึ่งก่อให้เกิดอาการบาดเจ็บจากรังสีต่อดวงตา เป็นเรื่องยากในการศึกษาและมีข้อจำกัดหลายประการ เนื่องจากอาการบาดเจ็บที่เลนส์ตาต้องอาศัยระยะเวลาในการแสดงอาการ มีเพียงข้อมูลทางสถิติของผู้ได้รับรังสีและมีการสะสมปริมาณรังสีต่ำๆ ที่เลนส์ตา แสดงรายงานอาการบาดเจ็บของเลนส์ตาที่มีสาเหตุจากรังสี6 และการลดลงของค่าขีดจำกัดปริมาณรังสีสมมูลของเลนส์ตาตามประกาศของ ICRP5
การศึกษานี้ ทำการวัดปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตาในเนื้อเยื่อจำลองโดยใช้อุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอท จากแหล่งกำเนิดรังสีเอกซ์ที่พลังงาน 33, 47 และ 65 กิโลอิเล็กตรอนโวลต์เท่านั้น และใช้การจำลองสถานการณ์จากการใช้รังสีร่วมรักษาแบบฟลูออโรสโคปีในการคำนวณปริมาณรังสี Hp(3) ที่ผู้ปฏิบัติงานได้รับขณะปฏิบัติงานที่ระยะต่างๆ และเปรียบเทียบปริมาณรังสี Hp(3) กรณีสวมใส่และไม่สวมใส่แว่นตาป้องกันรังสี แต่ในการปฏิบัติงานจริงมีหลายปัจจัยที่ส่งผลต่อค่าปริมาณรังสีที่เลนส์ตาได้รับ และการสะสมปริมาณรังสีที่เลนส์ตาเป็นระยะเวลานาน มีความเสี่ยงต่อการเกิดของเลนส์ตาขุ่นมัว และต้อกระจกชนิดposterior subcapsular opacities ผู้ปฏิบัติงานทางรังสีจำเป็นต้องตระหนักถึงอันตราย และสวมใส่แว่นตาป้องกันรังสีขณะปฏิบัติงานทุกครั้ง เพื่อความปลอดภัยของเลนส์ตา
สรุป
การวัดปริมาณรังสีสมมูลประจำตัวบุคคลที่เลนส์ตาในเนื้อเยื่อจำลองโดยใช้อุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอท เพื่อให้ทราบค่าแนวโน้มปริมาณรังสีสมมูลเลนส์ตาของผู้ปฏิบัติงานด้านรังสีร่วมรักษาโดยใช้เครื่องฟลูออโรสโคปีร่วมด้วย จำเป็นต้องมีการป้องกันอันตรายของรังสีต่อดวงตา โดยในการศึกษานี้ได้ทดสอบประสิทธิภาพของอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอทซึ่งอยู่ในช่วงยอมรับได้ตามผลการรายงานปริมาณรังสีบุคคลของสำนักรังสีและเครื่องมือแพทย์11 ที่มีช่วงความไม่แน่นอนร้อยละ 15 และอยู่ในช่วงมาตรฐานการทดสอบอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลชนิดนาโนดอทของบริษัท Landauer12 ที่กำหนดความถูกต้องร้อยละ ±10สามารถวัดค่าปริมาณรังสีสะสมปริมาณรังสีต่ำๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การติดอุปกรณ์วัดปริมาณรังสีโอเอสแอลบนร่างกายขณะปฏิบัติงาน จึงเป็นการเฝ้าระวังค่าปริมาณรังสีบุคคลได้เป็นอย่างดีนอกจากนี้ การสวมแว่นตาป้องกันรังสี จะช่วยลดปริมาณรังสี Hp(3) ได้มากขึ้น โดยเฉพาะเมื่อปฏิบัติงานในบริเวณที่มีปริมาณรังสีสูงๆ การเพิ่มระยะทางระหว่างแหล่งกำเนิดรังสีและสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันรังสี จะช่วยลดปริมาณรังสี Hp(3) สะสมที่เลนส์ตาได้เป็นอย่างดี
เอกสารอ้างอิง
1. Sanchez RM, Vano E, Fernandez JM, Ginjaume M, Duch MA. Measurements of eye lens doses in interventional cardiology using OSL and electronic dosimeters. Radiat Prot Dosimetry 2014;162: 569-76.
2. Klein BE, Klein R, Linton KL, Franke T. Diagnostic x-ray exposure and lens opacities: the Beaver Dam Eye Study. Am J Public Health 1993; 83: 588-90.
3. Vano E,Gonzalez L, Beneytez F, Moreno F. Lens injuries induced by occupational exposure in non-optimized interventional radiology laboratories.Br J Radiol 1998;71: 728-33.
4. Day R, Gorin MB, Eller AW. Prevalence of lens changes in Ukrainian children residing around Chernobyl.Health Phys 1995; 68: 632-642.
5. Authors on behalf of ICRP, Stewart FA, Akleyev AV, Hauer-Jensen M, Hendry JH, et al. ICRP publication 118:ICRP statement on tissue reactions and early and late effects of radiation in normal tissues and organs-thresh-old doses for tissue reactions in a radiation protection context. Ann ICRP 2012; 41: 1-322.
6. Lima AR, Da Silva FCA, Hunt JG. An overview of equivalent dose in eye lens of occupational radiation workers in medical, industrial, and nuclearareas. INAC2013: Proceedings of theInternational Nuclear Atlantic Conference;2013 Nov 24-29 Recife, PE, Brazil; 2013:1-11.
7. Mariotti F, Gualdrini G.Eye lens dosimetry A new Monte Carlo approach to define the operational quantity Hp(3).ENEA-TR-BAS; 2009: Italy
8. InLight Complete Dosimetry System Solution nanoDot Dosimeter. Landauer, Glenwood, Illinois 2012.Available from: http://www.landauer.com/uploadedFiles/InLight_nanoDot_FN.pdf [Cited June 14, 2016]
9. ICRP publication 60: 1990 Recommendations of the International Commission on Radiological Protection. Ann ICRP 1991; 21(1-3): 1-201..
10. Internal Sources - National Institute of Standards and Technology(NIST). X-Ray Mass Attenuation Coefficients. Available: https://www.nist.gov/pml/x-ray-mass-attenuation-coefficients. [Cited September 2, 2016]
11. International Atomic Energy Agency (IAEA). Radiation and cataract: Staff protection. Vienna International Centre, 2013.
12. สำนักรังสีและเครื่องมือแพทย์.รายงานปริมาณรังสีบุคคลประจำเดือนธันวาคม. กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์, 2559.